بسیارى از مردم ویتامین A را پیام آور بینایی بهتر مى دانند. توجه کنید که سلامت پوست ما نیز مستقیماً به میزان ویتامین A غذاى ما مرتبط است. ویتامین A براى خنثى کردن عناصر مضر پوست نقش آنتى اکسیدان را بازى کرده و از تشکیل چین و چروک در آن جلوگیرى مى کند. به علاوه پیشرفت آن را به تاخیر مى اندازد و پوست ما را جوان نگاه مى دارد.
دو سوم ویتامین A مصرفى ما از بتاکاروتن تامین مى شود که تولیدکننده رنگ زرد و نارنجى در میوه ها و سبزی هاست. بدن ما بتاکاروتن را به ویتامین A که براى سلامت پوست الزامى است تبدیل مى کند و به مصرف مى رساند. سیب زمینى ، هویج و زردآلو منبع غنى بتاکاروتن است. ویتامین A نوسازی پوست را افزایش می دهد و از تشکیل چین و چروک در آن جلوگیرى مى کند.
ویتامین A محلول در چربى بوده و به راحتى در بافت بدن ما ذخیره مى شود، در حالى که قابلیت ذخیره شدن در هیچ گیاهى را ندارد. مصرف آن بیش از میزان مجاز روزانه تاثیر سمى دارد، بنابراین عاقلانه نیست که قرص ویتامین A را به غذاى خود بیفزایید. به مزه دلپذیر میوه ها و سبزیجاتى که حاوى مقدار زیاد بتاکاروتن هستند و مصرف آنها خطری براى سلامتی پوست ندارد بسنده کنید.
10 راه ساده براى افزودن بتاکاروتن به سبد غذایى شما وجود دارد:
1 - هویج رنده شده به سس ماکارونی یا لازانیای خود بیفزایید. در مزه غذا تاثیر چندانى ندارد، اما کاروتن آن پوست شما را تغذیه مى کند.
2 - برگ تازه اسفناج را به سبزیجات سالاد خود بیفزایید. اسفناج نسبت به سایر سبزیجات گروه خود بتاکاروتن بیشترى دارد.
3 - روزانه یک ماده لبنى با طعم میوه مصرف کنید، مثل ماست و میوه تازه. زردآلو، هلو و انبه را به آن بیفزایید تا میزان کاروتن غذاى شما افزایش چشمگیری داشته باشد.
4 - برش هاى کوچکى از هندوانه را همراه با نعناع به نوشیدنى خود بیفزایید. تاثیر بسیار مطلوبى بر پوست شما خواهد گذاشت.
منابع غنی از ویتامین A عبارتند از: جگر، شیر، زرده تخم مرغ، پنیر چدار، ماهی ، سیب زمینی شیرین، هویج، کدو حلوایی، طالبی، زرد آلو، هلو، کلم بروکلی، گریپ فروت ، اسفناج و سایر سبزیجات سبز تیره و برگی شکل.
5 - همیشه برگ کلم تازه داشته باشید و به عنوان پیش غذا آن را میل کنید.
6 - به شام خود میوه بیفزایید. کمپوت هلو و زردآلو یا هلو و زردآلو تازه را در دسترس نگه دارید تا به سالاد میوه شبانه خود بیفزایید.
7 - میوه هاى گرمسیرى را انتخاب کنید. اگر از میوه هاى عادى خسته شده اید به میوه هاى مناطق حاره مانند انبه روى آورید.
8 - گل کلم یا اسفناج تازه را به ماکارونى یا سالاد گوجه فرنگى بیفزایید. موجب شادابى پوست شما خواهد شد.
9 - انبه را در سس تند جانشین گوجه فرنگى کنید که نه تنها گیرنده هاى چشایى شما به وجد در مى آیند بلکه میزان زیادى کاروتن نیز به سبد غذایى شما افزوده شده است.
10 - آب میوه هاى غنى از کاروتن را بنوشید، مثل آب طالبی و آب هویج .
موضوعات مرتبط: پوست و مو
یکی از مهم ترین دلایل پیری پوست، تخریب سلولی توسط رادیکال های آزاد است. رادیکال های آزاد که بسیار فعال هستند ، به ساختار سلولی بدن حمله می کنند و آنها را از بین می برند. عمده ترین منبع تولید کننده رادیکال های آزاد ، سوخت سلولی است که هر لحظه در تمام سلول های بدن به مصرف می رسند ( بطور کلی هر چه تولید رادیکال های آزاد بیشتر باشد، طول عمر فرد کوتاه تر خواهد بود) .
آنتی اکسیدان ها موادی هستند که اثر رادیکال های آزاد را از بین می برند و ار عمل آنها در بدن جلوگیری می کنند. آنچه در پوست موجب تولید بیشتر آنتی اکسیدان می شود، نور خورشید و بعضی کرم های پوست است. آنتی اکسیدان ها عاملی قوی و ممانعت کننده در برابر آسیب های محیطی پوست هستند و روند پیری پوست را کند می کنند. البته همه کرم های آنتی اکسیدانی قابل اعتماد نیستند و اثر آنها بستگی به نفوذ پذیری پوست و دیگر مواد موجود در کرم دارد.
به نظر می رسد افزایش مصرف مواد غذایی حاوی آنتی اکسیدان ، از پوست در برابر تخریب رادیکال های آزاد محافظت می کند. البته نتایج قطعی آنتی اکسیدان های مواد غذایی بیان نشده است و تنها اثرات غیرمستقیمی از آنها دیده شده است. یک خصوصیت مهم مواد آنتی اکسیدانی، محلول بودن در آب و در چربی است، زیرا بافت سلولی بدن به گونه ای است که غشاء ها از جنس چربی و فضای خارج و داخل سلول، آب است. از این رو آنتی اکسیدان های محلول در آب، از خارج و داخل سلول محافظت می کنند و انواع محلول در چربی ها غشاء را تازه و جوان نگه می دارند. پس هر دو نوع مورد نیاز هستند تا یک سد محافظتی مناسب، در برابر رادیکال های آزاد بوجود آورند.
انواع آنتی اکسیدان ها بر حسب محلولیت در آب و در چربی و یا هر دو، در جدول زیر آورده شده اند.
محلول در آب محلول در چربی محلول در آب و چربی
ویتامینC ویتامین E لیپوئیک اسید
سیستئین ویتامین A متالوتیونین
متیونین کاروتن ها بعضی از پلی فنل ها
سلنیوم لیکوپن بعضی از فلاوانوئیدها
گلوتایتون کوآنزیمQ10
سه نمونه از آنتی اکسیدان های قوی را که دارای اثرات مفیدی بر پوست هستند، در زیر برای شما آورده ایم.
ویتامینE :
ویتامینE که یک ویتامین محلول در چربی است، غشاء سلولی، لیپو پروتئین ها و ساختارهای چربی بدن محافظت می کند. بیشتر غشاء سلول از چربی هایی غیراشباعی تشکیل شده است که به رادیکال های آزاد بسیار حساس هستند و مصرف ویتامینE چه به شکل خوراکی و چه به صورت موضعی، اثر محافظتی مناسبی بر غشاء سلول دارد.
فلاوانوئیدها :
دسته متنوعی از رنگدانه های گیاهی هستند که باعث ایجاد رنگ متنوع در سبزیجات می شوند و عمل آنها علاوه بر جذب حیوانات و حشرات، محافظت گیاه در برابر آسیب های محیطی است. علاوه بر اثر آنتی اکسیدانی بعضی فلاوانوئیدها، اثر ضد آلرژیک، ضد سرطان، ضد ویروس و ضد التهابی نیز دارند. بیش از چهار هزار نوع از آنها شناسایی و دسته بندی شده است، ولی تحقیقات بر روی تعداد معدودی از آنها صورت گرفته است. در زمینه اثرات مفید بر پوست ، دو گونه از آنها بسیار مؤثر شناخته شده اند که عبارتند از : پروآنتوسیانین ها ( در انگور ) و پلی فنل ها( در چای سبز).
کوآنزیم Q10، لیپوئیک اسید، سیستئین و متیونین در اصل آنتی اکسیدان هستند، ولی اعمال مهم دیگری در بدن دارند و به طور طبیعی در بدن موجودند.
موضوعات مرتبط: پوست و مو
